Λογοτεχνία

Η ζωή και η σταδιοδρομία του Ζωρζ Μπερνανός (1888-1948) θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν “περιπετειώδεις”. Μαθητής σε σχολείο Ιησουιτών, πτυχιούχος Νομικής και Φιλολογίας, μέλος της Action francaise, ξεκίνησε ως δημοσιογράφος σε φιλομοναρχική εφημερίδα. Πολέμησε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, εμπειρία που τον σημάδεψε δια βίου παντρεύτηκε μια απόγονο της Ζαν ντ’ Αρκ και απέκτησε έξι παιδιά. Οικονομικά προβλήματα αλλά και λόγοι υγείας τον ανάγκασαν να ζήσει σε διάφορα μέρη στον Νότο της Γαλλίας, στην Πάλμα της Μαγιόρκας και, αργότερα, στη Βραζιλία. Το 1930, ήδη διάσημος συγγραφέας των μυθιστορημάτων Sous le soleil de Satan (1926) και La Joie (βραβείο Femina 1929), διακόπτει τις σχέσεις του με την Άκρα Δεξιά. Ασκεί κριτική κατά του κομφορμισμού των καθολικών κύκλων και λίγο αργότερα θα υπερασπιστεί τους Ισπανούς Δημοκρατικούς, που αγωνίζονται κατά του Φράνκο, μέσα από μια σειρά πολιτικών άρθρων. Θα επανέλθει στη λογοτεχνία με το Ημερολόγιο ενός επαρχιακού εφημερίου το 1936 ακολουθούν σημαντικά έργα, τα οποία έγραψε επηρεασμένος από τον Ισπανικό Εμφύλιο (Grands Cimetieres sous la lune), και που θα εκδοθούν αργότερα. Σε όλη τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου βρίσκεται στη Βραζιλία, αρθρογραφώντας κατά της κυβέρνησης δωσίλογων του Βισύ, και παίρνοντας θέση υπέρ του Ντε Γκωλ και της γαλλικής Αντίστασης. Με πρόσκληση του Ντε Γκωλ θα επιστρέψει, τελικά, το 1945 στη Γαλλία. Θα αρνηθεί δύο φορές το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής καθώς και την είσοδό του στη Γαλλική Ακαδημία, προκειμένου να κρατήσει την ανεξαρτησία του ως συγγραφέα. Πεθαίνει το 1948 και οι Ισπανοί δημοκράτες, μεταξύ των οποίων και πολυάριθμοι κομμουνιστές, θα σκεπάσουν το φέρετρό του με τη σημαία τους, σε ανάμνηση των Grands Cimetieres sour la lune.

Ο ήρωας του Μπερνανός, εφημέριος σε ένα μικρό χωριό της Γαλλίας, είναι η εικόνα της ταπείνωσης, της θυσίας, του μαρτυρίου. Θύμα της αφέλειας και του αδύναμου χαρακτήρα του, βαριά άρρωστος -η ασθένειά του θα τον οδηγήσει σύντομα στον θάνατο-, δεν κατορθώνει σχεδόν ποτέ να πράξει το σωστό, παρά τον θερμό ζήλο του και την ένταση της πίστης του. Το μικρόβιο της απελπισίας, που τον μολύνει, τον κάνει να φοβάται ότι θα χάσει αυτή την πίστη. Επιπλέον, απειλείται από ισχυρούς εχθρούς: από τον κυνισμό της αριστοκρατίας, την αδιαντροπιά μιας νεαρής γυναίκας, την απόλυτη φτώχεια του. Το μόνο που μπορεί να αντιτάξει ο νεαρός εφημέριος σε όλα αυτά είναι η πηγαία αγάπη του και η ελπίδα του στη χάρη του Θεού.
Το Ημερολόγιο ενός επαρχιακού εφημερίου έχει μεταφραστεί και κυκλοφορήσει σε είκοσι εφτά χώρες, τιμήθηκε το 1936 με το Μεγάλο Βραβείο Μυθιστορήματος της Γαλλικής Ακαδημίας και κατατάσσεται μεταξύ των σημαντικότερων έργων της γαλλικής λογοτεχνίας του 20ού αιώνα. Έχει μεταφερθεί αριστουργηματικά στον κινηματογράφο από τον Ρομπέρ Μπρεσόν.
Η ελληνική έκδοση συνοδεύεται από πρόλογο, αναλυτικό χρονολόγιο και εκτενείς σημειώ