Αναστασία Π. Χρήστου

Οι περιπλανήσεις ενός Ηπειρώτη φούρναρη μέχρι τους δρόμους των Βεδουΐνων.

Ένα καλογραμμένο βιβλίο –το πρώτο της συγγραφέως, με σπουδές Μηχανολόγου-Μηχανικού του Α.Π.Θ.– που δεν θα το ενέτασσα στα μυθιστορήματα, παρ’ όλο που στη δόμησή του έχει τέτοια «φόρμα», και ας έχει αναμεμιγμένα ιστορικά και μυθοπλαστικά στοιχεία, πρόσωπα, γεωγραφικούς χώρους, διαδραματιζόμενα γεγονότα. Θα έλεγα πως είναι ένα μεγάλο διήγημα, με λιτό και στιβαρό λόγο, χωρίς τα «φιλολογικά στολίδια» που φορτώνουν τις «μυθιστορίες» τους οι σύγχρονοι συγγραφείς, και τα οποία αποτελούν αντικείμενο των φιλολόγων όταν καταπιάνονται με τα «καλολογικά στοιχεία».
Η γραφή είναι λιτή, δωρική –ή μάλλον λακωνική– ίσως… ηπειρώτικη! Τέτοια που ταιριάζει σε ανθρώπους που οι πετροφάισσες γυναίκες της Ηπειρωτικής γης ανέθρεψαν σε δουλευτάδες-σμιλευτές της πέτρας, κτιστάδες τοξωτών γεφυριών και σημαντικού κάλλους οικοδομημάτων (ναών, παλατιών, οικιών), σε φουρναραίους τεχνίτες του ζυμαριού που το μετέτρεπαν σε ανθρώπινη αμβροσία και «γλυκά καλούδια», σε… ευεργέτες, γιατί το ευεργετείν ήταν και είναι έκφραση προσωπικής και ατομικής μεγαθυμίας και καλοκαγαθίας, σε… τέκνα του Ορφέα, που πάνω στην αρχέγονη πεντατονική κλίμακα και ρυθμολογία, άρμοζαν τις ψυχικές αρμονίες του σε καημούς, χαράς και μοιρολογιών… Μαύρα μου χελιδόνια…
Οι χώροι δράσης είναι με σαφήνεια προσδιορισμένοι γεωγραφικά: τα Τσαραπλανά, χωριό στο Πωγώνι, βορειοδυτικά των Ιωαννίνων, στην κορυφή ενός τριγώνου, με τις άλλες δύο «κορφές» στο Μπουκουρέστι της άνωθεν του Δουνάβεως Βλαχίας και στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Εκεί δρούσαν οι «Τσαραπλανιώτες φουρναραίοι», αφήνοντας στον γενέθλιο τόπο τους φαμίλιες, γονικά και τέκνα, λατρεμένες συζύγους, μάνες, αδελφές και κόρες, μέχρι που να καζαντίσουν και να επιστρέψουν στην πατρίδα με ένα γερό κομπόδεμα και να βάλουν τέρμα σε όλα τα προβλήματα που η φτώχεια και η ανέχεια γεννούσε.