Περιγραφή

ΑΠΟ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΗΣ «ΜΕΓΑΛΗΣ ΙΔΕΑΣ» ΣΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

Οι περισσότεροι Έλληνες γνωρίζουμε τον όρο «Μικρασιατική Καταστροφή» και ξέρουμε ότι αυτός αναφέρεται στον εκτοπισμό ενός και πλέον εκατομμυρίου Ελλήνων από τη Μικρά Ασία. Ωστόσο, ελάχιστοι γνωρίζουμε πλήρως το ιστορικό υπόβαθρο και τα αίτια που οδήγησαν στη μεγαλύτερη καταστροφή στην ιστορία του ελληνισμού, καθώς και τις λεπτομέρειες του Ελληνοτουρκικού Πολέμου, ο οποίος διεξήχθη από το 1919 έως το 1922 και προηγήθηκε τής εν λόγω καταστροφής.

Το βιβλίο αυτό αποσκοπεί, μεταξύ άλλων, στην παρουσίαση των εξελίξεων αυτών. Σε τελική ανάλυση, το βασικότερο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι το εξής: Πώς ένα ηττημένο κράτος κατόρθωσε όχι μόνο να αποδεσμευθεί από τη Συνθήκη των Σεβρών, αλλά και να υποχρεώσει τους νικητές τού Α´ Παγκοσμίου Πολέμου να δεχτούν μια νέα συνθήκη ειρήνης; Ταυτοχρόνως, είναι σημαντικό να αναλυθούν οι διεθνείς εξελίξεις και ο αντίκτυπός τους στη Μικρά Ασία. Αν κάποιος θέλει να κατανοήσει σε βάθος τη σύγκρουση που έλαβε χώρα κατά την περίοδο 1919-1922, οφείλει απαραιτήτως να εξετάσει ενδελεχώς το πολιτικό και ιστορικό υπόβαθρο που οδήγησε σε αυτήν. Επίσης, οφείλει να δώσει μεγάλη σημασία τόσο στα γεωγραφικά δεδομένα της περιοχής και τους Βαλκανικούς Πολέμους όσο και στον Α´ Παγκόσμιο Πόλεμο και τις συμφωνίες που συνήφθησαν μεταξύ των Συμμάχων κατά τη διάρκειά του. Επιβάλλεται, λοιπόν, να περιγραφεί ο τρόπος με τον οποίο ο Α´ Παγκόσμιος Πόλεμος επηρέασε τα δύο κράτη που τελικά οδηγήθηκαν σε σύρραξη μεταξύ τους. Ποια ήταν η επίδραση της Συνδιάσκεψης Ειρήνης που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι; Πώς ο Ελευθέριος Βενιζέλος –ο τότε Πρωθυπουργός της Ελλάδος– έλαβε την άδεια να αποβιβάσει στρατεύματα στη Σμύρνη, δίνοντας ουσιαστικά το έναυσμα για την έναρξη της σύγκρουσης; Με ποια λογική δόθηκε αυτή η άδεια; Επρόκειτο για κάποιο προσωρινό μέτρο ή για το πράσινο φως που θα επέτρεπε την προσάρτηση εδαφών της Μικράς Ασίας –με μακραίωνη ελληνική ιστορία και παράδοση– στην Ελλάδα;

Ένας ακόμη στόχος αυτού τού βιβλίου είναι η ανάδειξη των υπευθύνων τόσο του πολέμου όσο και της τελικής καταστροφής. Ποιον ρόλο διαδραμάτισαν οι ηγέτες των τριών Μεγάλων Δυνάμεων, δηλαδή ο Woodrow Wilson, ο David Lloyd George και ο Georges Clemenceau; Ποιος ήταν ο ρόλος της Ιταλίας και της Γαλλίας; Πώς μια επιχείρηση, η οποία αποσκοπούσε στην άσκηση ελέγχου και την τήρηση της τάξης σε τοπικό επίπεδο, μετετράπη σε πολεμική αναμέτρηση;
Η παρούσα μελέτη δίνει, επίσης, ιδιαίτερη έμφαση στην πυρπόληση της Σμύρνης και επιχειρεί να παρουσιάσει τα αίτια και τις επιπτώσεις αυτής της καταστροφής, η οποία υπήρξε μία από τις χειρότερες στην Ιστορία. Τέλος, γίνεται μια συνοπτική αναφορά στη μοίρα των Ελλήνων του Πόντου.