Περιγραφή

σειρά: οι τελευταίοι Έλληνες Εθνικοί

Ο καθένας που θα πάρει να διαβάζει τον Μισοπώγωνα του Ιουλιανού σίγουρα θα βρει να υπογραμμίσει με το μολύβι αρκετά σημεία. Με άλλα θα γελάσει, κάποιες στιγμές θα μπει στον πειρασμό να κάνει θλιβερές συγκρίσεις με σημερινούς πολιτικούς και διανοούμενους, κάποια άλλα θα φωτίσουν τα ποιήματα του Καβάφη που τόσο συχνά αναφέρει τον Ιουλιανό – κι ίσως πολλούς τους κάνει να ερωτευτούν την Ιστορία, όπως την ερωτεύτηκε ο Αλεξανδρινός ποιητής.
Ένα είναι βέβαιο: ποτέ στην παγκόσμια ιστορία δεν έχει ξαναγραφεί τέτοιος αποκαλυπτικός και ειλικρινής λόγος ηγέτη κράτους προς πολίτες. Ποτέ δεν έχει διδαχθεί μάθημα ήθους με τέτοια παρρησία, χιούμορ και αυτοσαρκασμό. Ο “Μισοπώγων”, εκτός από τη μεγάλη αξία του ως ιστορικό ντοκουμέντο, είναι ένα γραπτό μνημείο ελληνικού ήθους.
«Το έργο του Ιουλιανού “Μισοπώγων” είναι τόσο θαυμάσιο και πνευματώδες, ώστε με δυσκολία μπορεί κανείς να το αποδώσει σε αυτοκράτορα» (Will Durant, Παγκόσμια Ιστορία του Πολιτισμού, τ. Δ΄)
«… διαλέξτε κάποια από τα παιδιά σας και βάλτε τα να μορφωθούν μόνο με τις Γραφές. Και αν, όταν γίνουν άνδρες, δείξουν ότι μπορούν να κάνουν σπουδαιότερα πράγματα από τους δούλους, τότε πιστέψετε ότι εγώ λέω μπούρδες και ότι πάσχω από μελαγχολία» (Ιουλιανός, Κατά Χριστιανών 23Οa)