Περιγραφή

Το πιο σκληρό και πιο απόλυτο σύστημα από όλα τα ελληνικά κρατικά συστήματα ήταν αυτό των Σπαρτιατών. Ενώ στα υπόλοιπα κράτη το κέντρο βάρους του ιδανικού της ζωής εντοπιζόταν στην ποικιλία και τον πλούτο των ανθρώπινων επιτευγμάτων και στην ελεύθερη κίνηση και έκφραση κάθε προσωπικής ιδιαιτερότητας, στο κράτος της Σπάρτης επικρατούσε με απόλυτη αυστηρότητα ως μοναδικός και ισχυρότερος νόμος «η οργάνωση και ανεξαρτησία του κρατικού συνόλου με βάση μια απόλυτη και αυστηρή τάξη και με την αγωνιστική βούληση αυτοκυριαρχίας». Αντί της μεγάλης αφθονίας και της ελεύθερης μετακίνησης στα υπόλοιπα κράτη, όλες οι δυνάμεις του λαού ήταν συγκεντρωμένες σ΄αυτόν τον ένα και μοναδικό στόχο. Εδώ υπήρχε μόνο μία αξία: η υπηρεσία προς όφελος του  μεγαλείου και της δόξας του συνόλου, και επικρατούσε μόνο μία μορφή: το ομοιόμορφο σύνολο των πολιτών, ενωμένο κάτω από την απόλυτη κρατική βούληση. Φορείς αυτού του ιδανικού ήταν ένα σύνολο ανθρώπων, των οποίων ο τελευταίος προορισμός ήταν η ιερότητα της κοινότητας, οι οποίοι ζούσαν για αυτήν τηρώντας ανεπιφύλακτα το νόμο και οι οποίοι θυσίαζαν ακόμα και τη ζωή τους στον αγώνα για την κυριαρχία και την ακεραιότητά της.