21 Οκτωβρίου 1931: η Κύπρος απαιτεί Ένωση με την Ελλάδα

Η επανάσταση εκδηλώνεται στην Κύπρο κατά της βρετανικής δεσποτείας και υπέρ της Ένωσης. Οθωμανική επαρχία, η Κύπρος πέρασε υπό βρετανική διοίκηση το 1878, καθώς η Τουρκία αναζητούσε συμμάχους στο Συνέδριο του Βερολίνου. Η Βρετανία στήριξε την Οθωμανική Πύλη και σε αντάλλαγμα πήρε την Κύπρο σε όλα εκτός από την απόλυτη κυριαρχία, που ο σουλτάνος διατηρούσε ως εγγύηση. 36 χρόνια μετά, Βρετανία και Οθωμανική αυτοκρατορία βρέθηκαν σε αντίθετα στρατόπεδα και οι καλές εννοούμενες σχέσεις διακόπηκαν.

Η Κύπρος πέρασε οριστικά σε καθεστώς βρετανικής κτήσης το 1923 στη Λωζάννη. Οι ελληνικές διεκδικήσεις για την ελληνικότητα της Κύπρου ήταν ενεργές και η Βρετανία είχε χρησιμοποιήσει το δόλωμα της παραχώρησης της Κύπρου στην Ελλάδα τουλάχιστον δύο φορές ήδη, μία το 1912, ενόψει του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου με αντάλλαγμα το βαθύ λιμάνι του Αργοστολίου και μία το 1915 ως αντάλλαγμα της εισόδου της Ελλάδας στον πόλεμο στο πλευρό της Entente. Ο κατά 4/5 ελληνικός πληθυσμός του νησιού διατηρούσε πάντα την επιθυμία Ένωσης με τον εθνικό κορμό, αν και ομάδες εντός του διαφωνούσαν ως προς τον τρόπο, μια βίαιη διεκδίκηση στα πρότυπα του “Κρητικού μοντέλου” ή μια πιο μακροσκοπική πολιτική σταδιακής αποεξάρτησης και ομαλής ένταξης στο ελληνικό κράτος.

Το 1926, ο διορισμός του ανεκτικού και φιλέλληνα κυβερνήτη Sir Ronald Storrs, έδειξε να γέρνει τη ζυγαριά προς την παράταξη των ανεκτικών που έβλεπαν τον διορισμό του ως μεταβατικό στάδιο προς μια ομαλή Ένωση με την Ελλάδα αλλά η σκλήρυνση της βρετανικής στάσης το 1928 μετά την άρνηση των Κυπρίων να συνεορτάσουν τις εκδηλώσεις της βρετανικής κατοχής, η περιστολή των προνομοίων στην Παιδεία και στη διοίκηση και η αίσθηση πως άλλες αποικίες, όπως η Μάλτα και η Αίγυπτος, τύγχαναν πολύ πιο ευνοϊκής μεταχείρισης, σιγόβραζε το καζάνι της αγανάκτησης. Το επόμενο έτος μέλη του νομοθετικού σώματος παρουσίασαν επίσημη αίτηση για μεταρρυθμίσεις και κατοπινή Ένωση με την Ελλάδα στον υπουργό Αποικιών, Sidney Passfield, αλλά μάταια.

Τον Σεπτέμβριο του 1931 ο κυβερνήτης Storrs θα μπλοκάρει μια νομοθετική απόφαση του Συμβουλίου για χαλάρωση των φόρων και στις 18 Οκτωβρίου ο αρχιεπίσκοπος Νικόδημος θα καλέσει σε γενική ανυπακοή ενώ στις 21 Οκτωβρίου μεγάλη διαδήλωση διαμαρτυρίας και υπέρ της Ένωσης θα λάβει χώρα στη Λευκωσία. 5,000 διαδηλωτές θα κυκλώσουν το κυβερνείο και ανάλογα γεγονότα θα λάβουν χώρα σε όλη την Κύπρο. Από τα γεγονότα θα πυρποληθεί το βρετανικό κυβερνείο και 6 άνθρωποι θα χάσουν τη ζωή τους. Η επανάσταση θα καταπνιγεί και σημαντικές περιστολές των πολιτικών δικαιωμάτων των Ελλήνων θα λάβουν χώρα. Πάνω από 2,000 άνθρωποι θα προσαχθούν σε δίκη τους επόμενους μήνες με κατηγορίες για εγκληματική πράξη και πολλοί θα βρεθούν στις φυλακές.

Οι Βρετανοί θα ενισχύσουν τη στρατιωτική παρουσία τους εκεί και θα αναστείλουν τη δράση του Συντάγματος ενώ θα καταργήσουν τα πολιτικά κόμματα και τις κοινοτικές και δημοτικές εκλογές, διορίζοντας τους αξιωματούχους απευθείας από την κυβέρνηση. Μια σημαντική εξέλιξη με μεγάλη κατοπινή σημασία είναι η δημιουργία του «επικουρικού σώματος», μια εφεδρική αστυνομική δύναμη αποτελούμενη μόνο από Τουρκοκυπρίους.

21 Οκτωβρίου 1931: η Κύπρος απαιτεί Ένωση με την Ελλάδα

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Κύλιση προς τα επάνω